Gramatyka


Czasy

Czas przeszły Präteritum (Imperfekt)

Dodaj komentarz

Präteritum czasowników regularnych tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika spółgłoski ‚t’ oraz końcówki osobowej. Przy czasownikach nieregularnych dochodzi do zmiany samogłoski tematycznej, a więc temat czasownika ulega zmianie. W niektórych przypadkach 1. i 3.osoba l.poj. nie otrzymują końcówek osobowych, np.:

Czasowniki regularne (schwache Verben)

osoba l.poj. l.mn.
1.Person ich machte wir machten
2.Person du machtest ihr machtet
3.Person er machte sie machten

fragen, lieben, brauchen, träumen, baden, kaufen, itd.

Czasowniki nieregularne (starke Verben)

osoba l.poj. l.mn.
1.Person ich gab – wir gaben
2.Person du gabst ihr gabt
3.Person er gab – sie gaben

nehmen, werfen, binden, kommen, werden, itd.

Czasowniki nieregularne, których temat kończy się na ‚d’, ‚t’, ‚s’, ‚ß’ dostają dodatkowo samogłoskę ‚e’ przed końcówką osobową, np.:

du wurd + e + st

Czasowniki modalne odmieniają się w czasie Imperfekt jak czasowniki regularne, przy czym przegłos zanika:

osoba dürfen sollen wollen können müssen
1.Person ich durfte ich sollte ich wollte ich konnte ich musste
2.Person du durftest du solltest du wolltest du konntest du musstest
3.Person er durfte er sollte er wollte er konnte er musste
1.Person wir durften wir sollten wir wollten wir konnten wir mussten
2.Person ihr durftet ihr solltet ihr wolltet ihr konntet ihr musstet
3.Person sie durften sie sollten sie wollten sie konnten sie mussten

Uwaga!
Przy czasowniku modalnym ‚mögen’ w Imperfekcie, oprócz zaniku przegłosu dochodzi również do oboczności spółgłoskowej:

1. ich mochte 1. wir mochten
2. du mochtest 2. ihr mochtet
3. er mochte 3. sie mochten
Czasy

Czas teraźniejszy Präsens

Dodaj komentarz

Formy czasu teraźniejszego tworzy się z tematu czasownika i końcówek osobowych:

czasowniki regularne

1. ich mache 1. wir machen
2. du machst 2. ihr macht
3. er/sie/es macht 3. sie/Sie machen

czasowniki nieregularne

L.poj.

1. ich arbeite mag werde
2. du arbeitest magst wirst
3. er arbeitet mag wird

l.mnoga

1. wir arbeiten mögen werden
2. ihr arbeitet mögt wird
3. sie arbeiten mögen werden

– czasowniki, których temat kończy się na ‚ – eln’ w 1.os.l.poj. tracą jedno ‚e’ zawarte w temacie, np.:

trommeln – ich trommle
basteln – ich bastle
schaukeln – ich schaukle
sammeln – ich sammle

– przy czasownikach, których temat kończy się na ‚s’, przy 2. os. l. poj., przy dodawaniu końcówki osobowej ‚st’ pomijamy jedno ‚s’:

lesen – du lies + (s)t – du liest

– przy czasownikach, których temat kończy się na ‚m’, ‚n’, ‚d’ lub ‚t’, między temat a końcówkę w 2. i 3.os.l.poj. wstawiamy dodatkowe ‚e’, np.:

arbeiten du arbeit + e +st du arbeitest
arbeiten er arbeit + e + t er arbeitet
widmen du widm + e + st du widmest
widmen er widm + e + t er widmet
Czasy

Czas zaprzeszły Plusquamperfekt

Dodaj komentarz

Podobnie jak czas Perfekt, czas Plusquamperfekt jest również czasem złożonym. Zasada budowania Plusquamperfektu jest taka sama jak Perfektu, z tym, że słówko posiłkowe ‚haben’ lub ‚sein’ stoi w Imperfekcie, a więc przybiera formę ‚hatte’ lub‚war’, np,:

Plusquamperfekt z ‚sein’

ich war gegangen wir waren gegangen
du warst gegangen ihr wart gegangen
er war gegangen sie waren gegangen

Plusquamperfekt z ‚haben’

ich hatte gemacht wir hatten gemacht
du hattest gemacht ihr hattet gemacht
er hatte gemacht sie hatten gemacht
Czasy

Czas przeszły Perfekt

Dodaj komentarz

Czas przeszły Perfekt jest czasem złożonym ze słówka posiłkowego haben lub sein oraz z imiesłowu Partizip II czasownika właściwego.

Partizip II czasowników regularnych :
ge + temat czasownika + t, np.:
ge + mach + t – gemacht
Ich habe diese Aufgabe schon zweimal gemacht.

Partizip II czasowników nieregularnych :
Trzecia forma czasownika – ge + zmieniony temat + en, np.:
Er ist vor zwei Stunden nach Hause gegangen.

Partizip II czasowników mieszanych:
ge + temat czasownika + en, np.:
ge + fahr + en – gefahren
Er mit der Straßenbahn gefahren.

Perfekt z ‚haben’
– wszystkie czasowniki przechodnie, tzn. takie, które wymagają dopełnienia w bierniku:
Ich habe diesen Film schon irgendwann im Kino gesehen.

– czasowniki zwrotne (sich + czasownik) :
Ich habe mich geirrt.
Sie hat sich au deinen Besuch sehr gefreut.

– czasowniki nieosobowe (z ‚es’) :
Es hat stark geregnet.
Es hat letztes Jahr kaum geschneit.

– czasowniki modalne :
Wir haben das gewollt.

Perfekt z ‚sein’

– czasowniki wyrażające ruch, kierunek, zmianę stanu, np.:
Sie ist in die Schule gegangen.
Sie ist erst nach Mitternacht eingeschlafen.
Er ist vor kurzem gestorben.

– sein, bleiben, werden, np.:
Meine Oma ist letztes Jahr 80 geworden.
Wegen der Krankheit ist sie zu Hause geblieben.
Er ist zwei Wochen lang krank gewesen.